Bắc Ninh

Bắc Ninh, tọa lạc tại vùng Đồng bằng sông Hồng và nằm ngay cửa ngõ phía Đông Bắc Thủ đô Hà Nội, Việt Nam, mang trong mình danh tiếng lẫy lừng của xứ Kinh Bắc xưa. Tỉnh được mệnh danh là cái nôi sản sinh ra Dân ca Quan họ - kiệt tác Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tuy có diện tích tương đối khiêm tốn so với cả nước, nhưng nhờ vị trí chiến lược liên kết vùng, Bắc Ninh đã trở thành một trung tâm động lực quan trọng về kinh tế, văn hóa và du lịch của khu vực.

• Tỉnh lỵ: Thành phố Bắc Ninh (trước sáp nhập).

• Dữ liệu sau sáp nhập 2025:

  • Tổng Diện tích: 4.719 km2 (Xếp thứ 30).

  • Dân số: $\mathrm{3.619.433}$ người (Xếp thứ 14).

  • Trung tâm hành chính mới: Thành phố Bắc Giang.

Bắc Ninh là "vùng đất ngàn năm văn hiến", nơi lịch sử gắn liền mật thiết với sự phát triển sớm của văn minh sông Hồng. Địa danh này đã trải qua nhiều lần thay đổi qua các triều đại phong kiến, từ Lộ Bắc Giang thời Lý – Trần đến xứ Kinh Bắc vào năm 1490. Tên gọi "tỉnh Bắc Ninh" chính thức được Vua Minh Mạng sắc lập vào ngày 4 tháng 11 năm 1831.

Trong lịch sử cận đại, tỉnh từng trải qua giai đoạn hợp nhất thành tỉnh Hà Bắc vào năm 1963. Đến ngày 01/01/1997, Bắc Ninh được tái lập theo Nghị quyết của Quốc hội. Kể từ đó, tỉnh đã đạt được những thành tựu vượt bậc, vươn lên dẫn đầu cả nước về phát triển công nghiệp và thu hút đầu tư nước ngoài (FDI).

Một cột mốc mới được thiết lập vào ngày 12 tháng 6 năm 2025 với Nghị quyết của Quốc hội về việc hợp nhất tỉnh Bắc Giang và tỉnh Bắc Ninh cũ thành một đơn vị hành chính duy nhất, vẫn giữ tên là tỉnh Bắc Ninh. Quyết định này không chỉ là sự hợp nhất về mặt quản lý mà còn là sự tôn vinh sâu sắc đối với vị thế văn hóa và bề dày lịch sử đặc trưng của xứ Kinh Bắc.

Bắc Ninh nằm trong vùng chuyển tiếp địa hình từ miền núi phía Bắc xuống châu thổ sông Hồng. Mặc dù có sự hiện diện của đồi núi và trung du (chủ yếu là khu vực phía Bắc sau sáp nhập), địa hình nhìn chung vẫn khá bằng phẳng, không bị chia cắt quá mạnh.

Hệ thống sông ngòi là một lợi thế tự nhiên lớn, với các dòng chảy chính là sông Cầu, sông Đuống và sông Thái Bình, cung cấp nguồn nước dồi dào cho sản xuất và tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông thủy nội địa.

Tỉnh thuộc khí hậu cận nhiệt đới ẩm, đặc trưng bởi sự phân hóa rõ rệt thành bốn mùa. Mùa hè nóng ẩm, mưa nhiều, đối lập với mùa đông khô và lạnh, với biên độ nhiệt có thể đạt $15-16°C$. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9, chiếm tới $80\%$ tổng lượng mưa hàng năm (trung bình $1.400-1.700\text{ mm}$).

Bắc Ninh là cái nôi văn hóa Kinh Bắc, nơi lưu giữ vô số di sản văn hóa phi vật thể và di tích lịch sử quý giá.

Bắc Ninh là một tỉnh có sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Vừa là một trung tâm công nghiệp công nghệ cao năng động, vừa là một vùng đất giàu bản sắc văn hóa Kinh Bắc. Sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế không làm mất đi những giá trị văn hóa cổ xưa, mà ngược lại, còn tạo điều kiện để bảo tồn và phát huy. Bắc Ninh thực sự là một điểm sáng trên bản đồ phát triển của Việt Nam, xứng đáng với danh hiệu "vùng đất trăm nghề, trăm làng".