Lạng Sơn

Lạng Sơn là nơi sinh sống của nhiều dân tộc anh em như Tày, Nùng, Kinh, Dao, Mông, Hoa... tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc màu và độc đáo:

• Đa dạng dân tộc: Mỗi dân tộc đều có ngôn ngữ, phong tục tập quán, trang phục, kiến trúc nhà ở và lễ hội riêng biệt. Người Tày, Nùng là hai dân tộc chiếm đa số, với nhiều bản sắc văn hóa được gìn giữ.
• Lễ hội truyền thống: Các lễ hội ở Lạng Sơn thường mang đậm dấu ấn tâm linh và nông nghiệp, thể hiện sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên.
  • Lễ hội Chùa Tam Thanh - Nhị Thanh: Là một trong những lễ hội lớn và cổ kính nhất, thu hút đông đảo du khách và phật tử.
  • Lễ hội đền Kỳ Cùng - Tả Phủ: Lễ hội đặc trưng gắn liền với tín ngưỡng thờ Thành Hoàng.
  • Lễ hội Lồng Tồng (xuống đồng): Lễ hội truyền thống của người Tày, Nùng cầu mùa màng bội thu, là nét đẹp văn hóa nông nghiệp.
  • Lễ hội Ná Nhèm (Trấn Yên): Một lễ hội độc đáo, mang đậm yếu tố phồn thực, thu hút sự chú ý của nhiều nhà nghiên cứu và du khách.
• Hát Then, Hát Sli, Hát Lượn: Là những làn điệu dân ca truyền thống đặc sắc của người Tày, Nùng đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại (Hát Then). Đây là hình thức diễn xướng dân gian độc đáo, gắn liền với các nghi lễ tín ngưỡng.
• Trang phục truyền thống: Trang phục của các dân tộc tuy giản dị nhưng tinh tế, thể hiện qua các họa tiết, màu sắc và cách dệt thổ cẩm.
• Nghề thủ công: Các làng nghề truyền thống như làm ngói âm dương, dệt thổ cẩm, làm giấy bản, chạm khắc gỗ vẫn được duy trì.

Lạng Sơn nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa núi cao, mang những đặc điểm riêng biệt với mùa đông lạnh giá và mùa hè mát mẻ hơn so với đồng bằng:

• Bốn mùa rõ rệt:
  • Mùa đông (tháng 11 đến tháng 3 năm sau): Lạnh khô, nhiệt độ có thể xuống rất thấp, thường xuyên xuất hiện sương muối, băng giá và đôi khi có tuyết rơi trên đỉnh Mẫu Sơn.
  • Mùa hè (tháng 5 đến tháng 9): Nóng ẩm, mưa nhiều, nhưng nhiệt độ trung bình thấp hơn so với vùng đồng bằng, đặc biệt là ở các vùng núi cao như Mẫu Sơn.
  • Mùa xuân và mùa thu: Mát mẻ, dễ chịu.
• Nhiệt độ trung bình năm: Khoảng 21-22°C.
• Lượng mưa trung bình năm: Khoảng 1.200 - 1.600 mm.
• Độ ẩm: Cao, đặc biệt vào mùa mưa.

Khí hậu này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nhiều loại cây trồng đặc trưng của vùng núi ôn đới và cận nhiệt đới như lê, đào, mận, hồi.

Lạng Sơn là một tỉnh có nền kinh tế phát triển chủ yếu dựa vào thương mại biên mậu, nông nghiệp và du lịch:

• Thương mại biên mậu: Đây là ngành kinh tế mũi nhọn của Lạng Sơn, với nhiều cửa khẩu quan trọng như Hữu Nghị, Tân Thanh, Đồng Đăng, Chi Ma... Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa diễn ra sôi động, đóng góp lớn vào ngân sách tỉnh và tạo việc làm cho người dân.
• Nông nghiệp – Lâm nghiệp:
  • Trồng trọt: Phát triển các cây công nghiệp như hồi, thuốc lá, chè. Cây ăn quả đặc sản như hồng Đồng Đăng, na Chi Lăng, quýt Bắc Sơn, đào Mẫu Sơn, lê Mẫu Sơn. Cây lương thực chính là lúa, ngô.
  • Chăn nuôi: Phát triển chăn nuôi đại gia súc (trâu, bò), lợn, gà.
  • Lâm nghiệp: Bảo vệ và phát triển rừng, khai thác lâm sản ngoài gỗ.
• Du lịch: Đang ngày càng phát triển, khai thác tiềm năng về cảnh quan, lịch sử và văn hóa.
• Công nghiệp: Chủ yếu là công nghiệp chế biến nông lâm sản, sản xuất vật liệu xây dựng, khai thác khoáng sản nhỏ lẻ. Tuy nhiên, ngành công nghiệp đang được chú trọng đầu tư để tăng trưởng.

Lạng Sơn có nhiều tiềm năng phát triển du lịch với sự đa dạng của cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử và văn hóa:

• Du lịch lịch sử - văn hóa và tâm linh:
  • Cửa khẩu Hữu Nghị: Biểu tượng của tình hữu nghị Việt - Trung và là điểm tham quan lịch sử.
  • Động Tam Thanh, Nhị Thanh: Các hang động đẹp với hệ thống nhũ đá kỳ ảo, gắn liền với chùa Tam Thanh, chùa Nhị Thanh cổ kính.
  • Chùa Tiên, Đền Kỳ Cùng - Tả Phủ: Các di tích tâm linh nổi tiếng.
  • Thành nhà Mạc: Di tích lịch sử quan trọng, chứng kiến những thăng trầm của lịch sử.
  • Khu di tích lịch sử Khởi nghĩa Bắc Sơn: Nơi ghi dấu sự kiện lịch sử hào hùng.
• Du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng:
  • Khu du lịch Mẫu Sơn: "Nóc nhà" của Lạng Sơn, có khí hậu mát mẻ quanh năm, là nơi lý tưởng để nghỉ dưỡng, ngắm cảnh, săn mây và trải nghiệm tuyết rơi vào mùa đông.
  • Động Nàng Tiên (Bắc Sơn): Hang động tự nhiên đẹp hoang sơ.
  • Thung lũng Bắc Sơn: Nổi tiếng với vẻ đẹp của cánh đồng lúa chín vàng và các dãy núi đá vôi hùng vĩ.
• Du lịch trải nghiệm: Tham gia chợ phiên, khám phá văn hóa các dân tộc, thưởng thức đặc sản.

Ẩm thực Lạng Sơn mang đậm hương vị núi rừng và đặc trưng của các dân tộc bản địa:

• Khâu nhục: Món ăn truyền thống của người Tày, Nùng, được chế biến cầu kỳ với thịt ba chỉ hầm nhừ, đậm đà hương vị.
• Phở chua Lạng Sơn: Món phở độc đáo với nước sốt chua ngọt, thịt xá xíu, dưa chuột, lạc rang...
• Vịt quay Lạng Sơn: Vịt được quay bằng mật ong rừng và lá mắc mật, có lớp da giòn rụm, thịt thơm ngon.
• Bánh cuốn trứng: Món ăn sáng quen thuộc, bánh cuốn nóng hổi với nhân trứng và thịt.
• Bánh ngải (bánh giày): Bánh làm từ gạo nếp và lá ngải cứu, có hương vị đặc trưng.
• Na Chi Lăng: Đặc sản trái cây nổi tiếng với vị ngọt đậm, thơm lừng.
• Hồng Đồng Đăng: Hồng không hạt, vị ngọt dịu.
• Đào Mẫu Sơn, lê Mẫu Sơn: Các loại trái cây đặc trưng của vùng núi cao.
• Măng ớt, măng chua: Các loại gia vị và món ăn kèm quen thuộc.

Lạng Sơn là một tỉnh biên giới với vị trí chiến lược đặc biệt, mang trong mình vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ, bề dày lịch sử và bản sắc văn hóa đa dạng. Từ những di tích lịch sử, danh thắng tự nhiên như Mẫu Sơn, Tam Thanh đến những nét văn hóa độc đáo của các dân tộc, Lạng Sơn đều có sức hút riêng. Phát triển thương mại biên mậu, du lịch và nông nghiệp đặc sản là những hướng đi chính để Lạng Sơn vươn lên, khẳng định vai trò là một cửa ngõ quan trọng và một điểm đến hấp dẫn ở vùng Đông Bắc Việt Nam.